Nauka czytania Strefa Rodzica

Nauka czytania sylabami – z czym i w jakiej kolejności oswajać Malucha?

Symultaniczno – sekwencyjna nauka czytania opracowana przez prof. Jagodę Cieszyńską cieszy się popularnością wśród Rodziców, którzy są zaangażowani w rozwój swoich Maluchów. Tu dowiesz się, w jakiej kolejności wprowadzać elementy nauki czytania, aby czytanie było odkrywaniem nowych znaczeń w uporządkowanej formie.

ETAP I – OD SAMOGŁOSEK PRYMARNYCH DO SYLABY OTWARTEJ
Najpierw przedstawiamy samogłoski prymarne: A, U, I, a następnie sekundarne O, E, Y. Rozpoczynamy naukę powtarzania, rozpoznawania i odczytywania sylab od pojedynczych samogłosek, później wprowadzamy ich sekwencje: AAA, OOO. Gdy już Maluch opanuje tę umiejętność, zestawiaj ze sobą różne samogłoski: AU, EIO, UAE. Pomoc Logotorpedy możesz pobrać tutaj i tutaj!
Pamiętaj: czytaj od lewej do prawej (zgodnie z kierunkiem czytania). Ważne, żeby głoski (a później sylaby) miały nadane znaczenie: ktoś mówi AAA; coś robi EO, IU; ktoś nazywa się AOA. Przy sekwencji ważna jest ilość odczytanych samogłosek! Ó to także samogłoska, tylko druga wersja U! Jeśli samodzielnie tworzysz pomoce – pamiętaj o drukowanych literach i czarnej, bezszeryfowej czcionce!
Odczytujemy wyrażenia dźwiękonaśladowcze. Zwierzątka do zabawy możesz pobrać tutaj.
Sylaby otwarte w kolejności:

PA (PA, PO, PU, PÓ, PE, PI, PY) – pomoce Logotorpedy tutaj i tutaj !
MA (MA, MO, MU, MÓ, ME, MI, MY) – pomoce Logotorpedy tutaj i tutaj !
LA (LA, LO, LU, LÓ, LE, LI)
BA (BA, BO, BU, BÓ, BE, BI, BY)
FA (FA, FO, FU, FÓ, FE, FI, FY)
WA (WA, WO, WU, WÓ, WE, WI, WY) – pomoc Logotorpedy tutaj!
TA (TA, TO, TU, TU, TE, TI, TY) – pomoc Logotorpedy tutaj i tutaj!
DA (DA, DO, DU, DÓ, DE, DI, DY)

Do tego etapu należy także globalne odczytywanie wyrazów (w mianowniku liczby pojedynczej); rzeczowniki: MAMA, TATA, AUTO, NOS, OKO lub czasowniki (w 3 osobie liczby pojedynczej czasu teraźniejszego): STOI, JE, PIJE, LATA.

ETAP II – OD SYLABY OTWARTEJ DO PIERWSZYCH WYRAZÓW
Odczytywanie sylab otwartych.
Odczytywanie połączeń sylab otwartych tworzących wyrazy, np. LIPA.

ETAP III – CZYTANIE SYLAB ZAMKNIĘTYCH
Czyli odczytywanie opozycji: PA (znane Dziecku) – AP; MA – AM; KA – AK.

ETAP IV – CZYTANIE NOWYCH SYLAB OTWARTYCH I ZAMKNIĘTYCH (rozszerzanie I ETAPU i III)
Kolejność prezentacji pozostałych liter w paradygmatach: SA – ZA, KA – GA, JA – NA, SZA – RZA – ŻA, CA – DZA, HA – CHA – ŁA, CZA – DŻA – DRZA, RA.
Ten etap zawiera naukę czytania wyrazów i pseudowyrazów w różnej konfiguracji: samogłoska + sylaba otwarta (np. APA, OLA); dwie sylaby otwarte (np. SZAKA, POLA), samogłoska + sylaba zamknięta (np. AMAŁ); spółgłoska + samogłoska + spółgłoska (np. BET, GARNEK).
Nauka czytania spółgłosek miękkich i zmiękczeń zgodnie z kolejnością Ś – SI – Ź, Ć – CI – DŹ, Ń – NI. Przedstawiamy je na sylabach oraz pokazujemy wyrazy z opozycyjnym zapisem (np. KOŃ, NIEBO).
Samogłoski nosowe Ą, Ę – nie są wprowadzane w sylabach! Od razu przedstawiamy wyrazy z tymi samogłoskami (np. GOŁĄB, GĘSI).

ETAP V – SAMODZIELNE CZYTANIE TEKSTÓW

Nie może być tu wykorzystany tekst z bajek lub baśni, ale specjalnie zadedykowane zdania do nauki czytania. Powinny być one jak najbardziej zbliżone strukturą do języka mówionego, dlatego warto skorzystać z przygotowanych już przez wydawnictwa gotowych pomocy. Jeśli chcesz samodzielnie przygotować taki tekst, pamiętaj, żeby Maluch był bohaterem, a tekst dotyczył jego samego. Można tworzyć opisy do historyjek obrazkowych lub podpisy do ilustracji. Warto wracać do stworzonych już podpisów i z nabywaniem kolejnych kompetencji Dziecka – rozszerzać je o nowe słowa i zdania.

Czy masz jeszcze jakieś pytania?

Logotorpeda

 

12 komentarzy

  • bardzo dziękuję , zależało mi właśnie na kolejności oswajania liter, sylab..
    Etap I jest nasz – mam podrukowane zadania z Pani strony tak ,że zaczynamy zabawę . Chciałabym na spokojnie oswajać mojego syna z sylabami przed wrześniem , bez presji nauki w ławce , ale na zasadzie fajnej ciekawej zabawy w domu na spokojnie.

  • “…Do tego etapu należy także globalne odczytywanie wyrazów (w mianowniku liczby pojedynczej); rzeczowniki: MAMA, TATA, AUTO, NOS, OKO…”

    globalnie czyli – oko czytam jako oko – jedna sylaba to jasne
    , a Mama czytamy MA-MA czy ma się opatrzyć i nauczyć ,że MAMA to MAMA.

    • Z tym globalnym czytaniem chodzi raczej o to, żeby na podstawie dopasowywania etykietek do obrazków dziecko skojarzyło zapis graficzny liter i przeczytało jako jedno słowo.Tu nie chodzi o dzielenie wyrazów na głoski czy sylaby, nie chodzi też o wskazywanie liter, tylko właśnie o obraz graficzny tego napisu. Dla przykładu – dzieci rozpoznają napisy na etykietkach produktów spożywczych nie ucząc się wcześniej czytania. Korzystając z przykładu MAMA – wyraz odczytywany globalnie MAMA możemy wprowadzić jeszcze przed zapoznaniem dziecka z sylabą MA, dzięki czemu, znając “obraz wyrazu” bezbłędnie podpisze Twoje zdjęcie. Dobrej zabawy! 🙂

    • Niektórzy stosują tę metodę z sukcesem nawet wśród dzieci dwu- i trzyletnich. Osobiście pracuję z trzylatkami; trzeba ocenić indywidualne warunki dziecka, ale najważniejszy jest “zabawowy” charakter nauki czytania – zachęcanie, a nie zniechęcanie. Daj znać, jak czytanie Twojego Maluszka! 🙂

  • Witam mam problem z moją córeczką ma 6 lat, już rozpoczęła naukę w szkole, jesteśmy na etapie nauki liter i czytania krótkich tekstów
    Z obserwacji stwierdzam że moje dziecko jest strasznie oporne na metodę sylabową ona i tak literuje co mnie strasznie irytuję, ona nie widzi że to PA, Ma itp przerabiałam z nią książeczki cieszyńskiej ona zapomina, pomóżcie co mam począć tekstów się uczy na pamięć ale jak zapomni wyrazu szuka go w głowie nie na kartce mówię przeczytaj znasz litery a ona myśli i szuka zamiast zacząć czytać, gdzie popełniam błędy, poradźcie co mam robić ja już nie mam siły,
    mam jeszcze syna starszego on bardzo szybko zaczaił sylaby wystarczyło przerobić Pa, Ma, La, Ba, i poją schemat i czytał a córka :-(,,

    • A może to “wina” szkoły? Mój synek w pierwszej klasie i też literuje bo Pani tak każe…

    • Pani Aniu,
      Proponuję znaleźć kogoś, kto sprawdzi, czy córka nie znajduje się w grupie ryzyka dysleksji. System szkolny przewiduje diagnozę dysleksji najwcześniej w trzeciej klasie. Istnieją jednak narzędzia i specjaliści, którzy to mogą wyłapać wcześniej.
      Pozdrawiam!

  • Dzień dobry! Czy mogę jeszcze próbować tej metody jeśli nieświadomie wprowadziłam mojemu niespełna trzyletniemu synowi naukę samych liter. Nie stosowałam też materiałów odnoszących samogłoski do konkretnych sytuacji.Co gorsza bardzo to polubił i zna ich już całkiem sporo. Czy mogę to jeszcze jakoś odwrócić? Pozdrawiam

Skomentuj Anna X