Afazja. Słyszałeś już o tym? „Przecież to dotyczy dorosłych, którzy doświadczyli urazu mózgu”. Niekoniecznie! Sześciolatek, który spadł z huśtawki i nagle przestał mówić, choć gadał jak najęty; dwulatek, który nie rozumie tego, co do niego mówisz; trzylatek, który nie potrafi powtórzyć dwusylabowego słowa – oto różne oblicza afazji (w różnych źródłach nazywaną u małych dzieci alalią bądź niedokształceniem mowy o typie afazji).
Afazja – co to takiego?
Afazja to zaburzenia mechanizmów odpowiedzialnych za mowę: zarówno jej nadawanie (ruchowa, motoryczna), jak i rozumienie (czuciowa, sensoryczna). Afazja występuje na skutek uszkodzenia struktur mózgowych u osób, które wcześniej mówiły i rozumiały mowę, a więc dotyczy przeważnie dorosłych. Dotyczy także dzieci mówiących (z zakończonym etapem kształtowania się mowy, czyli po 6 roku życia), które z tych samych przyczyn doświadczyły uszkodzeń tych obszarów w mózgu, które są odpowiedzialne za mowę. Od afazji dorosłych afazję dziecięcą różni to, że mózg dziecka, który nadal się rozwija, rokuje szybsze tempo rehabilitacji mowy po wypadku, a co więcej, zakłada nawet całkowity powrót funkcji językowych.
Niedokształcenie mowy o typie afazji
Są dzieci, u których mowa zaczynała się rozwijać, a potem z niewyjaśnionych przyczyn przestała. O problemach z nabywaniem lub rozumieniem mowy świadczą objawy. Jakie?
Dziecko powinno już mówić, ale…
– nie mówi i rozumie to, co do niego mówimy;
– mówi po swojemu i rozumie to, co do niego mówimy;
– „mówienie” przypomina mowę dorosłych ze tylko ze względu na melodię;
– nie potrafi powtórzyć prostego, dwusylabowego słowa, np. BUDA, LODY;
– mylą mu się pojęcia, nazwy, słowa; nie są one adekwatne do rzeczywistości;
– ma ogromne trudności z opanowaniem reguł składni i fleksji;
– nie rozumie tego, co do niego mówimy.
Dzieci u których podejrzewa się niedokształcenie mowy o typie afazji, kompensują sobie zaburzenia językowe gestami, mimiką.
Czy dziecko z afazją będzie mówiło?
Wszystko jest zależne od tego, jaki wystąpił charakter zaburzenia. Niezwykle istotne jest działanie: praca z logopedą lub neurologopedą oraz kontynuowanie zaleconych ćwiczeń w domu. Wiesz, że mózg małego dziecka jest bardzo plastyczny, dlatego prowadzona terapia może przynieść zadziwiające efekty. U niektórych dzieci objawy mogą zupełnie zaniknąć; czasami jednak, mimo postępów, pozostają pewne ograniczenia: problemy w uczeniu się lub problemy w tworzeniu dłuższych wypowiedzi poprawnych pod względem składniowym.
Logotorpeda
Przeczytaj także:
Opóźniony rozwój mowy
Jak mówić do dziecka, żeby wpłynąć pozytywnie na rozwój jego mowy?
Moje dziecko nie mówi! Pomocy!
Jak bawić się z dzieckiem, aby wpłynąć korzystnie na rozwój jego mowy?
[…] apraksją mowy oraz innymi zaburzeniami o podłożu motorycznym (np. opóźniony rozwój mowy, afazja rozwojowa itp) powinna opierać się na zasadach motorycznego uczenia się oraz bazować na tworzeniu relacji […]