Czy wydaje Ci się, że Twoje dziecko powinno już mówić R? Chcesz mu pomóc ćwiczyć język i przygotowywać je do wywołania głoski R? Jeśli tak, poniżej znajdziesz kilka prostych wskazówek, w jaki sposób możesz wspierać swoje dziecko.
Ćwicz język!
Sprawność języka jest kluczem do prawidłowo brzmiącej, drżącej głoski R. Jeśli Twoje dziecko pionizuje język oraz jeśli prawidłowo wymawia głoski szumiące SZ, Ż, CZ, DŻ, możesz przystąpić do działania.
- Znajdź w buzi, za górnymi ząbkami, górkę. Czujesz? Tam będzie parking do autka, którym jest Twój języczek. Oprzyj język o tę górkę i szybko wymawiaj: T – T – T – T – T – T!
- Czy pamiętasz, gdzie w Twojej buzi jest parking? Znajdź to miejsce, zaparkuj swoje „autko” i powtarzaj: D – D – D – D – D!
- Teraz zwiększymy poziom trudności! Zaparkuj język na górce i powtarzaj na zmianę: T – D – T – D – T – D! Zacznij od powolnego powtarzania, a potem stopniowo przyspieszaj!
- Pora wykonać najtrudniejsze z zadań! Będziemy powtarzać trzy głoski! T – D – N – T – D – N – T – D – N! Potrafisz? Zacznij od powolnego wypowiadania głosek, pilnując, aby czubek języczka był na wskazanym wcześniej miejscu!
Te ćwiczenia języka znajdziesz na karcie pracy do pobrania i wydrukowania:
Gimnastyka języka - R
Kontroluj oddech!
Niezwykle istotne jest, aby Twoje dziecko wiedziało, w jaki sposób należy dmuchać, aby wywołać słaby lub silny wiatr! Poczytasz o tym w artykule poświęconym ćwiczeniom oddechowym. Po co umiejętność dmuchania? Sprawdzonym sposobem jest „robienie wiatru” z „językiem na parkingu”. Co to oznacza? Że należy połączyć umiejętność ustawiania czubka języka na wałku dziąsłowym oraz silny wydech. Zbyt słaby podmuch wiatru nie zatrzęsie Twoim językiem – trzeba użyć więcej siły!
Pomóż języczkowi przygotować się do R!
Wykorzystaj karty z pojazdami, które są zbiorem onomatopei i wyrażeń dźwiękonaśladowczych. Jeśli z ust Twojego malucha wydobywa się już nieśmiałe, niekontrolowane do końca R, pora zacząć nad nim panować! Pobierz i wydrukuj karty, pokazuj je dziecku. Jeśli chcesz, możesz wydrukować je podwójnie i stworzyć grę typu memory. Najistotniejsze jest jednak kontrolowanie drżących ruchów języka oraz tyle powtórzeń, ile będzie konieczne, aby nad tymi ruchami zapanować.
Karta pracy z pojazdami, przygotowująca do wymowy głoski R:
Ćwiczenia dźwiękonaśladowcze z głoską R
Utrwalaj R w sylabach!
Na Logotorpedzie znajdziesz materiały poświęcone utrwalaniu głoski R w sylabach i w wyrazach. Skorzystaj z nich!
Utrwalamy połączenie DR w labiryncie!
Ćwiczymy TRA!
TRRenujemy połączenia TR i DR w wyrazach
Zapamiętaj….
W przypadku, kiedy słyszysz, że w mowie Twojego dziecka jest inna wada wymowy poza brakiem głoski R, udaj się do logopedy. Udaj się do niego również wtedy, kiedy R wymawiane jest gardłowo, z „francuskim” akcentem! Jeśli Twoje dziecko ma już 7 lat i nadal nie mówi R – skonsultuj się z logopedą!
Logotorpeda
Witam,
Jak skrócić czas trwania głoski „R”. 12-letni chłopiec artykułuje ją hiperpoprawnie. W codziennej mowie w ogóle nie używa głoski „R”. Została wywołana, ale jest hiperpoprawna. Co zrobić?
Obecnie prowadzę terapię chłopca z podobnym problemem. Niestety jest/będzie to jeszcze długotrwały proces. Nic nie przychodzi od razu… Jedyne co może Pani z nim zrobić, to ćwiczyć, ćwiczyć i jeszcze raz ćwiczyć! 🙂 Najlepiej sprawdzić czy aby nie jest to wina skróconego wędzidełka (można je chirurgicznie skrócić), bądź innych czynników np. złego toru powietrza lub niskiej ruchomości czubka języka (trzeba usprawnić!). Dla sprawdzenia polecam ćwiczenie: grot-łopata. Warto też wziąć pod uwagę czy nie istnieje żadna blokada psychiczna. Może Pani chłopiec jest na tyle ambitny, że nazbyt się stara? A jak długo trwa terapia?
Pozdrawiam
Pani Alicjo – wydaje mi się, że należy utrwalać prawidłową realizację R podczas codziennych wypowiedzi i dbać o automatyzację. Dopóki nie będzie automatyzacji, głoska będzie realizowana wyłącznie podczas ćwiczeń logopedycznych. Proponuję również ćwiczenia z zakresu słuchu fonemowego.
Karolina
Mam podobny problem, ale u 6 latka, wypowiada [r] z takim naciskiem, aż widać ile go to wysiłku kosztuje, robi to bardzo wybuchowo, nabiera powietrze i wtedy wypowiada, zaproponowałam mu kilka ćwiczeń fonacyjno oddechowych, np. wypowiadanie głoski [r] poprzedzonej ciągiem samogłosek, aaar, ooor, by skrócić fazę wydechu by [ r] nie było takie 'dosadne’, w warunkach gabinetowych efekt osiągnięty, jednak w mowie spontanicznej chłopiec stosuje głównie elizje. chłopiec bardzo świadomy swojej wymowy. Biorąc pod uwagę, że głoska pojawiła się niedawno, dałam mu czas 2-3 miesięcy, możliwe że pojawi się w mowie spontanicznej w sytuacji gdy nie będziemy mu zwracać uwagi na nieprawidłową wymowę.
Oczywiście „można je chirurgicznie podciąć*” – w końcu zależy nam na jego wydłużeniu (jeżeli jest taki problem).
Pani Marto, jeśli wędzidełko jest skrócone, to pozostaje podcięcie + usprawnianie mięśni języka.
W obu przypadkach niezbędne są ćwiczenia słuchu fonemowego oraz etap utrwalania i automatyzacji, co wpłynie na użycie głoski podczas codziennych wypowiedzi.
Karolina
Pani Karolino, bardzo dziękuję za odpowiedź. W przypadku terapii u mojego chłopca największym problemem była niska sprawność czubka języka, z czym cały czas pracujemy. Oczywiście cały czas utrwalamy głoskę i czekamy na jej automatyzację. 🙂
Pozdrawiam
Marta
Trzymam kciuki za terapię, powodzenia! 🙂
Karolina