Głoska R powinna pojawić się w zasobie głoskowym Twojego dziecka w okresie piątego i szóstego roku życia. Możesz o tym przeczytać w artykule poświęconym charakterystyce mowy dziecka pięcioletniego. Czasami głoska ta pojawia się u dzieci wcześniej, a czasami pojawia się realizowana źle, niezgodnie z właściwościami polskiego języka.Wszystkie nieprawidłowe realizacje określa się mianem rotacyzmu lub rerania.
Opuszczanie w wymowie głoski R
Wtedy dziecko mówi tak, jakby głoski R w ogóle nie było w wyrazie. Wymawia słowo ciągiem lub robi przerwę w miejscu, gdzie powinna być głoska R. Dla przykładu: pa-asol (parasol), ak (rak), omek ma owe (Romek ma rower). Taka wada wymowy może znacznie wpływać na jakość wypowiedzi dziecka, otoczenie może mieć problem ze zrozumieniem. Warto jak najszybciej skontaktować się z logopedą, który zaplanuje przebieg terapii.
Zastępowanie głoski R innymi głoskami: J, L, H, F, K…
To najczęściej występujące zaburzenie realizacji R. Jeśli dziecko zamienia R na L, uznaje się to za normę rozwojową. Jeśli pojawiają się inne głoski w miejscu głoski R, warto rozpocząć terapię logopedyczną pod okiem logopedy.
Zniekształcenia głoski R
Prawidłowo brzmiące R wymaga właściwego ułożenia języka oraz jego sprawności: koniuszek języka oparty jest o wałek dziąsłowy (miejsce za górnymi siekaczami), a jego drgania są źródłem realizacji głoski R.
Głoska R jest realizowana niepoprawnie, kiedy język nie jest oparty o wałek dziąsłowy, a lokuje się z prawej lub lewej strony jamy ustnej (realizacja boczna). Język nie powinien również wysuwać się z jamy ustnej i drgać między zębami (realizacja międzyzębowa). Czasami, kiedy dziecko nie potrafi ustawić języka we właściwym miejscu i wprawić go w drgania, kompensuje tę umiejętność drganiem warg (realizacja wargowa). Inną niepoprawną realizacją jest tak zwane R francuskie, w którym drga języczek, a także R gardłowe. W każdym z tych przypadków należy skontaktować się z logopedą i rozpocząć intensywną pracę nad prawidłową wymową głoski R.
Propozycje ćwiczeń
Pamiętaj, że najważniejsze jest prawidłowe ustawienie języka. Terapię głoski R powinieneś prowadzić pod kontrolą logopedy. Pamiętaj, że najważniejsze są regularne ćwiczenia w domu, które przyczynią się do wymowy R.
Nie zapominaj o ćwiczeniach pionizacji języka oraz usprawnianiu jego sprawności.
Sprawdź artykuły Logotorpedy, aby wspierać terapię logopedyczną w Twoim domu!
Wibrowanie językiem, czyli ćwiczymy głoskę R!
Utrwalamy połączenie DR w labiryncie!
TRRenujemy połączenia TR i DR w wyrazach
Logotorpeda
Dziękuję za artykuł, już wiem na co zwrócić uwagę!
kłamczucha
[…] znasz kogoś ze swojego otoczenia, kto ma wadę wymowy? Niepoprawnie realizuje głoskę R, sepleni międzyzębowo, a może jego mówieniu brakuje płynności? Takie osoby z pewnością […]
ale i tak najlepiej jest nie mowic r bo np mozesz zastepowac litera y –> yowey, elektyoskop